Zelf aan de slag met anthotypes: fotograferen met planten

Zin in fotografie en experiment? Maak je graag eigen, authentieke stukken? Wil je analoge fotografie op een alternatieve manier uitproberen? Zonder camera’s, filmrolletjes of chemicaliën? Dan zijn anthotypes misschien iets voor jou!  

Antho-wat? Dit proces, dat al in de 19e eeuw werd ontdekt, gebruikt plantenextracten als lichtgevoelig materiaal. Je maakt foto’s met bloemen, groenten en zonlicht. 

Wat heb je nodig? 

  • Verse planten of bloemen met veel pigment. We geven onderaan het artikel een handige lijst mee. 
  • Een vijzel of blender 
  • Alcohol (optioneel, helpt bij het extraheren van pigment) 
  • Zacht penseel of spons 
  • Aquarelpapier of ander absorberend papier 
  • Voorwerp of negatief (bijv. bladeren, kant, transparanten) 
  • Een glasplaat of doorzichtige plastic plaat (een fotokader doet wonderen) 
  • Zonlicht en geduld 

Stap 1: Maak je emulsie 

Pureer je plantmateriaal met een beetje water of alcohol. Zeef het mengsel door een koffiefilter of een fijne doek om een vloeibare verf te krijgen. Hoe geconcentreerder het pigment, hoe sterker het effect. 

Foto: Karen Verheyden

Stap 2: Bereid je papier voor 

Gebruik een penseel of spons om het papier egaal met de emulsie te bedekken. Laat het drogen in een donkere ruimte. Dit kan een paar uur duren. Tip: een haardroger kan het proces versnellen. Doe dit ook in een donkere ruimte. 

Stap 3: Creëer je afbeelding 

Leg een negatief, bladeren of een uitgesneden sjabloon op het gedroogde papier. Plaats er een glasplaat overheen om alles op z’n plek te houden. 

Stap 4: Belichten 

Zet je papier in direct zonlicht. Dit kan enkele uren tot dagen duren, afhankelijk van de sterkte van de zon en het pigment. Hoe langer je wacht, hoe scherper het contrast.  

Foto: Ve Minten

Stap 5: Fixeren en bewonderen 

Anthotypes verbleken na verloop van tijd, ze kunnen helaas niet gefixeerd worden. Bewaar ze in een donkere map of digitaliseer ze door ze te scannen. 

Experimenteer en ontdek 

Probeer verschillende planten, belichtingstijden en sjablonen. Elke anthotype is uniek. 

Hier alvast een lijst met de beste planten voor anthotypes: 

Groene tinten 

  • Spinazie 
  • Brandnetel 
  • Peterselie 
  • Klimop 

Rode tinten 

  • Rode biet 
  • Hibiscusbloem
  • Rode kool 
  • Kersen- of braambessen-sap 
  • Rozenblaadjes 

Gele/oranje tinten 

  • Kurkuma (geel) 
  • Wortel 
  • Gele paprika 

Blauwe tinten 

  • Blauwe bessen 
  • Vlindererwtenbloem 
  • Rode kool 

Donkere tinten 

  • Walnootschil (bruin) 
  • Zwarte thee 
  • Koffie 

Sommige pigmenten verbleken sneller dan andere, dus experimenteren is de sleutel. Welke kleuren wil jij uitproberen? Deel je resultaten en inspireer anderen! (Tag op Instagram @fotografie_cvovolt, we reposten de leukste resultaten) 

De smaak van (analoge) fotografie te pakken gekregen? Check hier ons brede aanbod cursussen.